Nakon sloma Assadovog režima, gotovo 800.000 Sirijaca vratilo se kući.

Godinu dana nakon pada režima Bašara al-Assada, oko 1,8 miliona interno raseljenih Sirijaca i približno 780 hiljada izbjeglica vratilo se u svoje domove, prema podacima Međunarodne organizacije za migracije (IOM).

Pad 54 godine duge vladavine dinastije Assad označio je kraj jednog od najtežih perioda u savremenoj historiji Sirije. Četrnaestogodišnji rat izazvao je jednu od najvećih migracijskih kriza na svijetu – u jeku sukoba zemlju je napustilo oko 6,8 miliona ljudi, gotovo trećina stanovništva. Najveći broj izbjeglica utočište je pronašao u Turskoj (3,74 miliona), zatim u Libanu (840 hiljada) i Jordanu (672 hiljade).

Ulaskom u novo političko razdoblje, milioni Sirijaca u dijaspori razmatraju povratak i obnovu života u domovini. Među njima je i Khaled al-Shatta, 41-godišnji stručnjak iz Damaska, koji se nakon 13 godina egzila vratio u Siriju sa porodicom.

„Odmah nakon pada režima odlučili smo se vratiti i biti dio budućnosti svoje zemlje“, rekao je al-Shatta za Al Jazeeru, opisujući povratak kao snažan osjećaj pripadnosti.

Prema IOM-u, više od 782 hiljade Sirijaca vratilo se iz inostranstva tokom protekle godine, najviše u Halep, Homs i ruralna područja Damaska. Ipak, povratnici se suočavaju s ozbiljnim ekonomskim izazovima – niskim platama, ograničenim mogućnostima zapošljavanja i visokim troškovima života. Mnogi žive u oštećenim kućama ili skupim iznajmljenim stanovima.

Istovremeno, Evropska unija je nakon pada Assadovog režima obustavila obradu brojnih zahtjeva za azil Sirijaca. U prvoj polovini 2025. broj zahtjeva u zemljama EU+ pao je za 23 posto, a Sirijci po prvi put nakon više od deset godina više nisu najveća skupina tražilaca azila u Evropi.

Pored povratnika iz inostranstva, oko 1,8 miliona interno raseljenih osoba vratilo se u svoje gradove i sela, najviše u Halep, Idlib i Hamu. Među njima je i Talal Nadir al-Abdo iz Maret Numana, koji se s porodicom vratio iako su mu kuća i imovina uništeni.

„Znali smo da je bombardovanje završeno i da je vrijeme za povratak, bez obzira na razaranja“, rekao je.

Uprkos pozitivnim pomacima, više od šest miliona Sirijaca i dalje je interno raseljeno, ponajviše u ruralnom području Damaska, Halepu i Idlibu, što pokazuje da se Sirija tek suočava s dugim i složenim procesom oporavka.